Πρεσβυωπία

Πρεσβυωπία

Η πρεσβυωπία είναι μια ηλικιακή κατάσταση που επηρεάζει πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως. Εκδηλώνεται, μετά τα 40 έτη, με τη μείωση της προσαρμοστικής ικανότητας του οφθαλμού ως επακόλουθο της ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από μείωση της κοντινής όρασης, με κύριο παράδειγμα την αδυναμία ανάγνωσης και γραφής.

Η πρεσβυωπία είναι μεν αναπόφευκτη, αλλά υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, η υπερμετρωπία, η υπεριώδης ακτινοβολία, το γυναικείο φύλο, το πιο ζεστό κλίμα και ορισμένες ιατρικές καταστάσεις όπως ο διαβήτης, που μπορούν να επιταχύνουν την εμφάνιση της. Η κύρια αιτία της εκδήλωσής της είναι διάφορες μεταβολές που γίνονται στον κρυσταλλοειδή φακό και τον προσαρμοστήρα μυ.

Ο μηχανισμός είναι ο εξής : ο αρχικά ελαστικός φακός, αρχίζει και σκληραίνει με την πάροδο του χρόνου με αποτέλεσμα μια δυσκολία στη μεταβολή του σχήματος του, δηλαδή στην προσαρμογή. Σταδιακά, λοιπόν, όσο το άτομο μεγαλώνει, το εύρος της προσαρμογής μειώνεται, μάλιστα ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής. Οι επιπτώσεις αρχίζουν να εκδηλώνονται μετά την ηλικία των 40 ετών, όπου δημιουργούνται προβλήματα στην κοντινή όραση. Η έναρξη των συμπτωμάτων εξαρτάται από τις απαιτήσεις του κάθε ατόμου σε προσαρμογή, αλλά και από το υπάρχουν εύρος προσαρμογής. Για παράδειγμα, ένα άτομο που εργάζεται στα 25cm, θα εμφανίσει συμπτώματα νωρίτερα από ένα που εργάζεται στα 40cm, καθώς έχει πιο αυξημένες απαιτήσεις σε προσαρμογή.Μάλιστα, τα συμπτώματα επηρεάζουν νωρίτερα τους εμμέτρωπες και τους υπερμέτρωπες, από ότι τους μύωπες.

Στα βασικά συμπτώματα ανήκουν:

♦ Θολή όραση για κοντά, που βελτιώνεται όταν απομακρυνθεί λίγο ο στόχος

♦ Δυσκολία προσαρμογής σε διάφορες αποστάσεις

♦ Κοπιωπία μετά από σύντομες περιόδους κοντινής δραστηριότητας

♦ Αύξηση της εξωφορίας ή μείωση της εσωφορίας για κοντά (υπάρχουν και εξαιρέσεις) 

 Διάγνωση- Οπτομετρική αξιολόγηση

Η διάγνωση της πρεσβυωπίας είναι αρκετά εύκολη, καθώς η εμφάνιση της είναι αναπόφευκτη σε οποιοδήποτε ασθενή άνω των 40 ετών. Ο οπτομετρικός έλεγχος θα πρέπει αν είναι πλήρης, με ιδιαίτερη έμφαση στο ιστορικό (ηλικία και συμπτώματα ασθενούς), την κοντινή οπτική οξύτητα και την υποκειμενική διάθλαση, βάσει της οποίας θα δοθεί η τελική διόρθωση για την κοντινή όραση (διόφθαλμη πρόσθεση Add στη μακρινή διάθλαση). Σε κάθε περίπτωση απαιτείται παραπομπή σε οφθαλμίατρο για επιπλέον αξιολόγηση.

Αντιμετώπιση 

Η διόρθωση της πρεσβυωπίας μπορεί να γίνει με ποικίλλους τρόπους, ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε ατομου . Η πιο συχνή μέθοδος είναι η χρήση θετικών συγκλίνοντων οφθαλμικών φακών, είτε μονοεστιακών, είτε διπλεστιακών, είτε και πολυεστιακών, όταν υπάρχει και μακρινή αμετρωπία. Εναλλακτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθούν πολυεστιακοί φακοί επαφής. Μια ιδιαίτερα αποδοτική μέθοδος είναι αυτή του monovision, όπου ο κυρίαρχος οφθαλμός διορθώνεται για άριστη μακρινή όραση, ενώ ο υπολειπόμενος υποδιορθώνεται, προσφέροντας καλύτερη κοντινή.